Uçan Süpürge ve Sabancı Vakfı'nın çocuk yaştaki kızların evlendirilmesini karşı başlattığı 'Çocuk Gelinler' kampanyasına sanat camiasından da destek var. Kendileri de çocuk yaşta evlilik yapan Safiye Soyman ile Gönül Yazar yaşadıklarını anlattı.
Türkiye'nin kanayan yarası 'Çocuk Gelinler' için başlatılan kampanyaya 'Çocuk yaşta evlenen' ünlüler de acı hatıralar ve mesajlarıyla katkı verdi. Akşam'dan Nurbanu Güney Elbir'in haberine göre 14'ünde kendisinden 23 yaş büyük Necdet Yazar ile evlenen Gönül Yazar, 'İsterdim ki okula gideyim' diyor. 13'ünde evlenen Safiye Soyman ise kampanya için Anadolu'yu gezmeye hazır.
Çocuk yaşta evliliğe zorlanan çocuklar için Uçan Süpürge ve Sabancı Vakfı'nın başlattığı 'Çocuk Gelinler' kampanyası, büyük yankı buldu. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün eşi Hayrünnisa Gül, Çocuk Gelinler için şarkı besteleyen Burhan Şeşen, Belçim Bilgin Erdoğan'dan sonra 2 ünlü sima da, anılarıyla kampanyaya destek verdi. İşte iki sanatçının ağzından Çocuk Gelin olmanın öyküsü...
ÇOCUKLARIMLA OYUN OYNUYORDUM
Çocuk yaşta evlenmek güzel değil ve çok yanlış, insanın aklının başında olması çok önemli. Kız çocuklarının en azından 20 yaşında evlendirilmesi gerekli. Evlendiğimde 13, anne olduğumda 14 yaşındaydım. Ailelerin talimatına göre bir evlilik oldu. Evlilik nedir bilmiyordum. Çocuklarımla oyun oynuyordum. Eşim 11 yaş büyüktü. Annem yanımdaydı ve evliliği bana o öğretti. Evlenmiyorum deme hakkım yoktu, çok güzeldim ve taliplerim çıkıyordu
11 YAŞINDA BİLE İSTEDİLER
11 yaşında bile istemeye gelmişlerdi. Beni kaçıracaklardı. Ailem de korktu ve annemin arkadaşının oğluyla evlendim. Ablam 15 yaşında gelin oldu. Üst üste ikimiz birden evlendik. Ailem sonradan beni verdiğine pişman oldu. Onlara çok kızdım. 13 yaşında bir çocuktum, öpüşmeyi bile bilmiyordum. Evlendikten 2 ay sonra evliliğin ne olduğunu öğrendim. Böyle bir kampanyaya destek veririm. Seve seve Anadoluda'daki söyleşilere katılırım.
Hatırladıkça ağlamak istiyorum
Erişkin olmadan hayatı öğrenmeden küçük çocukların evlendirilmelerini tasvip etmiyorum. Beni ailem değil, hayat zorladı. Annem ve babam 6 yaşındayken ayrıldılar. Parçalanmış bir ailenin küçük bir ferdi olarak arada kalmamak için beni isteyen insanla evlendim. Necdet 37 yaşındaydı. Kendi durumuma bakarak ben ne olacağım endişesi duyuyordum. 'Cebimde bir anahtarım olur' diye düşündüm. Oradan oraya sürüklenmemek için gönül rızasıyla evlendim. Ama o yaşta küçücük bir çocuk, niye oyuncaklarla oynamak yerine evleneyim ki.
SAÇIM OKŞANSIN İSTERDİM
Hatırladıkça hala içimden ağlamak geliyor. Niye benim bir kedim, köpeğim olmasın. Ben bunları görmedim. İstemez miydim saçım okşansın, okula yollanayım. Sevileyim, okşanayım, ailem tarafından. Evlilik, hamilelik bilmediğim şeylerdi. O sene hamile kaldım. Çalışmak zorunda olduğumuz için çocuğu aldırdım. Patrona 'Ben hamileyim eşim çalışsın. Doğurana kadar bana baksın sonra ben de sahneye çıkarım' dedim. Patron kabul etmedi.
BENİ NECDET BÜYÜTTÜ
Evimin düzenini bile kurulmamıştı. Konser için gittiğimiz bir otel odasında kalıyorduk. Annem geldi beni orada buldu. Mahallede laf edildiği için 'evlenmemiz' gerektiğini söyledi. 'Peki' dedim. Otel odasında yaşamaya devam ettik. Necdet, çok iyi bir aileden gelen namuslu, muhafazakar biriydi. Ben şanslıydım iyi bir adama düştüm. Beni o büyüttü.
EVCİLİK OYUNU GİBİYDİ
Sanat dünyasında çocuk denecek yaşta evlenenler arasında Hülya Avşar da vardı. İlk evliliğini 16 yaşında Mehmet Tecirli ile yapan Hülya Avşar, o günleri verdiği bir röportajda şöyle anlatmıştı: 'Henüz 16 yaşındaydım. Taliplerim o kadar çoktu ki, herkes bir an önce evlenmem gerektiğini, aksi halde beni kaçıracaklarını söylemeye başladı. Aynı sokakta oturduğumuz Mehmet Tecirli adında bir genç vardı. Hayranlık duyuyordum. Acaba hangi şanslı kadın onunla evlenecek? diye düşünüyordum. Sonunda
benimle evlendi. Çok gençtim ve ne yemek yapmasını biliyordum ne de ev işi yapmasını. Beni sevdiğini biliyordum ve onu kıskanıyordum.
Tabii hal böyle olunca, yürümedi. Zaten evliliğin bilincinde bile değildim. Evcilik oyunu gibi geliyordu.'
O RAPORDAN...
Prof. Dr. Ayşe Buğra danışmanlığında Yrd. Doç. Dr. Ayşen Candaş, Volkan Yılmaz, Sevda Günseli ve Dr. Burcu Yakut Çakar tarafından bu yıl hazırlanan 'Türkiye'de Eşitsizlikler: Kalıcı Eşitsizliklere Genel Bir Bakış' raporu da aslında, kampanyanın ne kadar gerekli olduğunu gösteriyordu. Rapora göre, Türkiye'deki kadınların 3'te 1'i, 18'den küçük yaşta evlilik yapıyor. Erken yaşta evlilikle birlikte çocukluktann 'kadınlık' rolüne geçişte travmalar yaşanıyor. Rapordaki diğer tespitler şöyle:
- Cinsiyet açısından gelir eşitsizliğini gösteren endekste Türkiye 115 ülke arasında 109'uncu.
- Ortaöğretim seviyesinde kız çocuklarının eğitime erişimde karşılaştıkları sorunlar halen Türkiye'nin önde gelen eğitim sorunlarından. Raporaki tespit şöyle: 'Kız çocuklarının içinde yaşadıkları hanenin gelir seviyesinin ortaöğretime geçişte dezavantaj yaratan önemli bir etken olduğu ortaya çıkıyor.'
- OECD ülkeleri arasında Türkiye çocuk yoksulluğu oranı en yüksek ülke olarak ilk sırayı alıyor. Türkiye'de zorunlu eğitim çağında olan 6-14 yaş grubundaki çocukların 318 bini çalışıyor. 6-17 yaş grubundaki çocukların yaklaşık yüzde 6'sı çalışıyor ve bunların yaklaşık yüzde 70'i okula devam etmiyor.
- Çalışmanın bir başka boyutu ise çocuk işçiler üzerine. Bu çocuklar çoğunlukla mevsimlik tarım işçisi olarak çalışıyor. Çalışan çocuk sıralamasında Diyarbakır, Batman, Adana, Adıyaman, Şanlıurfa ve Gaziantep başı çekiyor. Bu illerdeki çalışan çocuk sayısı toplam 23 bin 638'i buluyor. Çocuklar, zorunlu sekiz yıllık temel eğitimleri sırasında ortalama olarak yılda 70 gün okullarından ayrı kalıyor.
- Türkiye'de 15-19 yaş aralığındaki genç kızların yarısı ne eğitimde ne istihdamda. Sosyal güvenlik kapsamında olmayan kadınların oranının Doğu (yüzde 84) ve Güneydoğu'da (yüzde 87) yüksek olması sosyal güvenlik alanında da bölgesel ve cinsiyet temelli eşitsizliklerin örtüştüğünü gösteriyor.
0 Comments:
Gelişmemiz için yorumlarınız bize yön gösterecek. Teşekkür ederiz.